12 May 2020

"गॉडफादर" चे गारूड



"गॉडफादर" चे गारूड
  

Image Source : Google Images (www.google.com)


काही कलाकृती ह्या अजरामर होण्यासाठीच बनलेल्या असतात, तर काही क्षणार्धात काळाच्या पडद्याआड विरून जातात...काही वर्षानुवर्षे रसिकांच्या,वाचकांच्या मनावर अधिराज्य गाजवतात, तर काहींची पुरेशी दखल सुद्धा घेतली जात नाही...काही मैलाचा दगड ठरतात,तर काही पुरेसे मैल सुद्धा जात नाही..आणि काही सर्वमान्य,जगमान्य होतात,तर काही काळाच्या तिमिरात लुप्त होऊन जातात ते कायमचेच...परत कधी ही न येण्यासाठी,परत कोणतीही दखल न घेण्यासाठी..

मारियो पुझो...एक सिध्दहस्त लेखक...जन्माने इटालियन..."गॉडफादर" चे फादर...अमेरिकेमध्ये उदरनिर्वाहासाठी आलेली इटालियन माणसे आपला व आपल्या कुटुंबाचा चरितार्थ चालवण्यासाठी नकळतपणे माफिया अंडरवर्ल्डच्या गुन्हेगारी क्षेत्राकडे ओढले जातात. त्यामध्ये त्यांना येणारी धंद्यातील आव्हाने,आपले वर्चस्व टिकवण्यासाठी चे घडलेले टोळीयुद्ध, टोळीप्रमुखांबरोबर केलेल्या वाटाघाटी, तह, इतर टोळ्यात हेरगिरी करण्यासाठी खास पेरलेले गुप्तहेर, एकमेकांवर वरचढ होण्यासाठी शत्रूच्या टोळीशी प्रसंगी केलेली हातमिळवणी आणि रहस्य, प्रेम, क्रौर्य, हिंसा, विश्वासघात,मैत्री, निष्ठा या सर्वांचा उत्तम मिलाफ असणाऱ्या गॉडफादर या कादंबरीने अक्षरशः जगाला वेडेपिसे केले होते. ही कथा अमेरिकेतील पाच शक्तिशाली माफिया टोळी प्रमुखांवर आधारलेली आहे.ही कथा गॉडफादर डॉन व्हीटो हा कॉर्लीऑन टोळीचा प्रमुख व त्याचा धाकटा मुलगा माइकल या दोन मुख्य पात्रांभोवती फिरते. 

क्षणोक्षणी उत्कंठा वाढवणार्या, मानवी आयुष्याचे विविध पैलू उलगडणाऱ्या या अजरामर कलाकृतीवर 1972 साल हॉलिवूडपट निघाला. मार्लन ब्रांडो ने गॉडफादर डॉन यांच्या सर्वश्रेष्ठ भूमिकेला अप्रतिम व यथायोग्य न्याय दिला, अल पॅसिनो... मायकल व्हीटो कॉर्लीऑन गॉडफादरचा सर्वात धाकटा मुलगा.. संरक्षण दलात नोकरी करणारा...या टोळीयुद्धात वडिलांना मृत्यूशय्येवर पाहून कळत- नकळत वडिलांच्या प्रेमाखातर या टोळीयुद्धामध्ये ओढला जातो व नंतर वडिलांचा वारस म्हणून हा गॉडफादर डॉन मायकल कॉर्लीऑन स्वीकारला जातो. बाकी सर्व पात्रे व व्यक्तिरेखा तेवढ्याच ताकदीच्या कलाकारांनी वठवलेल्या आहेत. पण भाव खाऊन जाणारी व लोकांच्या मनावर गारूड करणारी फक्त ही दोन पात्रे..सोबतीला एका गुन्हेगारी रहस्यमय थ्रिलर चित्रपटाच्या धाटणीस साजेसे असे संगीत व पार्श्वसंगीत.. व ती विशिष्ट मृत्युगर्भ  (सहजपणे गुण गुण न्यास सोपी) अशी ट्यून /धून (आमिर खानच्या अकेले हम अकेले तुम चित्रपटातील राजा को रानी से प्यार हुआ या चालिशी बऱ्यापैकी साधर्म्य असलेली). गॉडफादर मधील सर्वाधिक थरार काय असेल तो म्हणजे व्यक्तिरेखांची देहबोली, व त्यांच्यातील क्षणोक्षणी प्रतीत होणारा व माफियाला साजेशा असा cold bloodedness आणि भावविभोर संगीत यांचा उत्तम मिलाफ. मृत्यूची धमकी तर कशी द्यावी..तर थंड डोक्याने, आततायी पणा न करता.. आय विल मेक हिम ॲन ऑफर,ही कान्ट रिफ्यूज..!’ (I will make him an offer, that he can not refuse)
 
अजून एक वैशिष्ट्य म्हणजे, एकाच व्यक्तिरेखेसाठी दोन कसलेल्या अभिनेत्यांना मिळालेली ऑस्कर ची बाहुली..काय हा योगायोग.. पहिला गॉडफादर..व्यक्तिरेखा - डॉन व्हीटो कॉर्लीऑन, साकारणारा कलाकार मार्लन ब्रंडो...दुसरा गॉडफादर गॉडफादर 2...तीच व्यक्तिरेखा साकारणारा कलाकार रॉबर्ट डीनिरो..आणि दोघांना दोन ऑस्करच्या बाहुल्या..गॉडफादर चे गारूड हे इतके जबदस्त आहे की मजसारखी सामान्य व्यक्ती सुद्धा त्यातून सुटली नाही.. गॉडफादर बद्दल जितकं आपण बोलू, तितकी ती अधिक उंची गाठत जाणार..

इम्रान तांबोळी
वारणानगर(कोल्हापूर)

11 comments:

  1. Loved it...worth reading...

    ReplyDelete
  2. Really great job sir
    Review is more engaging
    I must say I have to read this book.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Thanks Sumit..!!
      Do read the book and watch the movie.

      Delete
  3. Nice writing sir.. Reading this summary has piqued my curiosity about story.

    ReplyDelete
  4. Very well described sir. After reading your article I saw movies today godfather and godfather II. Fantastic sir.....

    ReplyDelete
  5. Thanks for the note and kind words!!
    They are simply hollywood masterpiece.

    ReplyDelete
  6. Nice summary sir ...

    ReplyDelete